Cijfers over vluchtelingen in Nederland

Op 1 januari 2025 zijn er volgens de UNHCR 263.411 vluchtelingen in Nederland. Van het totaal aantal vluchtelingen, zijn er zo’n 120.000 mensen afkomstig uit Oekraïne. In onderstaande infographics vind je meer informatie over asielzoekers, gezinshereniging, de opvang in Nederland en de nationaliteiten van vluchtelingen. 

In 2024 vragen 32.175 mensen voor het eerst asiel aan in Nederland. Dat is een daling van 6.202 ten opzichte van 2023, toen 38.377 mensen bescherming zochten. In 2022 waren dat er 35.535. 

Het aantal gezinsleden dat zich herenigt met een vluchteling in Nederland stijgt iets: van 10.125 in 2023 naar 11.879 in 2024. 

Asielaanvragen in vergelijking met Europa 

Hoe verhouden deze cijfers zich tot de rest van Europa? Nederland staat op plek zeven als het gaat om het totale aantal asielaanvragen, achter landen als Duitsland, Spanje en Italië. Kijk je naar het aantal aanvragen per 1.000 inwoners, dan schuift Nederland naar plek vijftien.

Meer dan een derde van de Nederlandse asielaanvragen in 2024 komt van mensen uit Syrië. Daarna zijn de grootste groepen asielzoekers en nareizigers afkomstig uit Irak en Turkije. 

In 2024 heeft de IND over 21.180 asielaanvragen beslist. In 75,35% van de gevallen werd er een verblijfsvergunning verleend. Dat betekent dat in 2024 15.960 mensen asiel kregen in Nederland.

Op 1 januari 2025 verbleven in totaal 72.504 mensen op een opvanglocatie van het COA, verdeeld over reguliere en (crisis)noodlocaties. Dat zijn niet alleen asielzoekers die wachten op een besluit over hun verblijf, maar ook statushouders die al recht hebben op een eigen woning - maar nog geen plek hebben om naartoe te gaan.

Gebrek aan doorstroom

Opvallend is dat bijna een derde van alle opvangbewoners (20.360 mensen) al een verblijfsvergunning heeft en recht heeft op een woning. Door achterstanden bij de IND en een gebrek aan doorstroom vanuit opvanglocaties blijft de druk op de opvang hoog. 

Inmiddels verblijven er ruim 120.000 vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland. Zij vallen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) en worden daarom niet opgevangen in reguliere asielzoekerscentra (azc’s). In plaats daarvan zijn er tijdelijke opvanglocaties ingericht, zoals sporthallen, voormalige kantoorpanden en cruiseschepen. De bedden in deze voorzieningen worden vrijwel voortdurend volledig benut.

Oekraïense vluchtelingen die hier geen plek vinden (momenteel ruim 28.000), worden vaak opgevangen in crisisnoodopvanglocaties, bij gastgezinnen of in andere vormen van huisvesting.

Elke gemeente moet jaarlijks een bepaald aantal statushouders huisvesten (taakstelling). De verdeling wordt bepaald aan de hand van het aantal inwoners en hoe welvarend de gemeente is. In de eerste helft van 2025 krijgen gemeenten de taak om 17.700 statushouders te huisvesten. Zij slagen erin 14.390 mensen een woning te bieden – met een totale achterstand van 12.715 als gevolg.

In 2024 zijn er bijna 6.000 mensen (5.990) met behulp van Dienst Terugkeer en Vertrek (DTenV) uit Nederland vertrokken. Dit waren er meer dan het jaar ervoor (5.780 in 2023). Het gaat hierbij om mensen die niet langer in Nederland mochten blijven. Een deel van hen vertrok vrijwillig (54%) en een deel gedwongen (46%).

Van de 5.990 mensen die Nederland verlieten, gingen er 3.710 terug naar hun land van herkomst. 1.740 mensen reisden door naar een ander Europees land waar zij volgens de Dublinverordening als eerste geregistreerd stonden. Daarnaast vertrokken 540 mensen naar een ander land buiten Europa of zonder Dublin-afspraak.

In 2024 had de terugkeer van vreemdelingen die strafbare feiten hebben gepleegd (VRIS) hoge prioriteit. In bijna 80% van de gevallen (960 van de 1.220) vertrokken zij direct na het uitzitten van hun straf uit Nederland. (Bron: DTenV)