Integratie
Een nieuw bestaan opbouwen. Meedoen in de samenleving en je talenten inzetten. Vluchtelingen willen meestal niets liever. Maar hoe werkt integratie in Nederland? En welke regels gelden er? We zetten de feiten op een rij.
Wat is integratie?
Nederlands leren, werk zoeken en je weg vinden in een doolhof van geschreven en ongeschreven regels. Het is een flinke uitdaging voor vluchtelingen die vanuit een asielzoekerscentrum (azc) verhuizen naar hun eigen woning. Integratie is een proces van stap voor stap je plek vinden in de maatschappij. Hoe beter dat lukt, hoe meer Nederland als thuis gaat voelen.
Wachttijden en onduidelijke regels frustreren gemotiveerde asielzoekers
Wachten in plaats van werken. Asielzoekers in Nederland willen aan de slag, maar lange wachttijden en bureaucratische regels staan hun in de weg. Wat kan er beter?
Alles over integratie
Vormen van integratie
Integratie gebeurt op veel manieren, groot en klein. Denk aan een vluchteling die haar eerste Nederlandse gesprek voert met de buren. Iemand die een opleiding afrondt en aan het werk gaat. Of een ouder die meedraait op de school van zijn of haar kind. Door mee te doen worden nieuwkomers stap voor stap deel van de samenleving.
VluchtelingenWerk helpt daarbij, onder andere met het project 'Bekend maakt Bemind'. Hierin ontmoeten vluchtelingen en Nederlanders elkaar en gaan in gesprek. Want elkaar leren kennen is vaak de eerste stap naar echt meedoen.
Starten met integreren
Voordat vluchtelingen écht kunnen meedoen, moeten ze vaak lang wachten: op een besluit over hun asielaanvraag, een woning of gezinshereniging. Ook mogen ze pas na zes maanden starten met werken. In de tussentijd bieden organisaties als het COA en VluchtelingenWerk steun. Denk aan taallessen, leerwerktrajecten en projecten voor vluchtelingenkinderen. Want hoe eerder de integratie start, hoe sneller nieuwkomers ook echt onderdeel worden van de samenleving.
Is inburgering verplicht?
Nieuwkomers van achttien jaar en ouder die in het bezit zijn van een verblijfsvergunning en niet uit de EU komen, moeten inburgeren. Hiervoor krijgen zij drie jaar de tijd. De inburgeringsplicht bestaat o.a. uit het afronden van een participatieverklaringstraject, de module Arbeidsmarkt en Participatie, en het behalen van het inburgeringsexamen.
De voordelen van goede integratie
Vluchtelingen willen meestal niets liever dan meedoen en een bijdrage leveren. En wanneer ze de kans krijgen om snel de taal te leren, werk te vinden en contact te maken met Nederlanders, vinden ze sneller hun plek in de maatschappij. Dit is niet alleen goed voor henzelf, maar ook voor de samenleving. Gemeenten kunnen hierin van grote betekenis zijn. Een mooi voorbeeld is de gemeente Utrecht, waar dagelijks hard wordt gewerkt aan een succesvolle aanpak van integratie.
Belangrijke cijfers over integratie
mensen in de wachtstand
In maart 2025 wachten 35.730 mensen al langer dan de toegestane 6 maanden op hun asielaanvraag-beslissing.
van statushouders spreekt de taal
Van de asielzoekers die in 2021 een verblijfsvergunning kregen (statushouders), sprak in 2023 68% Nederlands op A2 niveau.
statushouders aan het werk
Van de statushouders die in 2020 een verblijfsvergunning kregen, had 31% 3 jaar later een baan. Het aandeel statushouders met een baan neemt toe naarmate zij langer in Nederland zijn.
Video: integratie door werk
Werk is heel belangrijk in het integratieproces. Vluchtelingen staan weer aan het roer, doen mee aan de maatschappij én verdienen hun eigen geld. Maar kunnen vluchtelingen zomaar werken? We leggen het uit in het onderstaande filmpje.
Vluchtelingen moeten zo snel mogelijk volwaardig mee kunnen doen aan de Nederlandse samenleving. Hiervoor is het nodig om te investeren in hun kansen. Dit is goed voor hen, maar ook voor de samenleving in zijn geheel.
Lees ons volledige standpuntVeelgestelde vragen over integratie
Nieuwkomers hebben in principe drie jaar de tijd om hun inburgering te voltooien. In die periode moeten ze de Nederlandse taal leren, het inburgeringsexamen (B1-route) halen en deelnemen aan verplichte trajecten, zoals de participatieverklaring en de module Arbeidsmarkt en Participatie. Lukt het niet binnen drie jaar? Dan kan dit gevolgen hebben, zoals een boete of het niet krijgen van een permanente verblijfsvergunning.
Onze steun tijdens integratie
Wanneer vluchtelingen naar hun eigen woning in de gemeente verhuizen, komt er ontzettend veel op hen af. VluchtelingenWerk staat hen bij in deze roerige periode en helpt bij hun integratieproces in de Nederlandse samenleving.
Maatschappelijke begeleiding
Vluchtelingen worden vanaf dag 1 bijgestaan door onze maatschappelijk begeleiders in hun nieuwe woonplaats. Vrijwilligers helpen vluchtelingen met alle praktische regelzaken. Denk bijvoorbeeld aan het afsluiten van verzekeringen en het zoeken van artsen, tandartsen en scholen voor de kinderen.
Verbeteren digitale vaardigheden
Met het project DigiKlik verbeteren we de online vaardigheden van vluchtelingen in Nederland. Want veel communicatie met de overheid, de hulpverlening en met elkaar is digitaal. Door een DigiKlik-training kunnen statushouders zich beter zelf redden én beter meedoen.